9.sınıf dil ve anlatım dersi 2.dönem 1.yazılı çalışma soruları ve cevapları (yepyeni)

DİL VE ANLATIM DERSİ 

 9. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILI ÇALIŞMA SORULARI
S. Aşağıdaki sözcüklerinin yapısının nasıl olduğunu

( Basit-Türemiş-Birleşik) karşılarına yazınız.

Tıkırtı………………………………………….

Balkon…………………………………………

Sonuç………………………………………….

Üstbilgi………………………………………..

İzlenim…………………………………………

S. Aşağıdaki dizelerde bulunan ad tamlamalarını çizip çeşidini parantezle gösterilen noktalı bölüme yazınız.

· Ot yatağının içinde ısınıyorum.

(……………………………………..)

· Bütün dünyanın çiçeklerini diyorum.

(……………………………………..)

· Denizin dibinde geziyor gibiyim.

(……………………………………..)

· Elbise dolabının kulpu kırıldı.

(……………………………………..)

· Kiminin rengi ak, kiminin sarı.

(……………………………………..)





S. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.

•  Genellikle iki sözcükten oluşan, mecaz anlamlı, kalıplaşmış ifadelere……………. denir.
• Yazılışları farklı, anlamları aynı olan sözcüklere……………. sözcük denir.
• Benzerlik ilişkisi olmadığı halde aralarındaki ilgiden dolayı bir sözcüğün başka bir sözcük yerine kullanılmasına …………………. denir.
• Tabiattaki seslerin taklit edilmesiyle oluşan sözcüklere ……………… sözcük denir.
• Sözcüğün ilk, asıl anlamına …….…… anlam denir.

S. Aşağıdaki deyimler ne bildiriyorsa (Korkma-Sevinme-Öfke) o maddenin karşısına (×) işareti koyunuz.                                  (Korkma Sevinme Utanma Öfke)
Ateş basmak
İçi içine sığmamak
Renkten renge girmek
Yüreği hop etmek
Gözünü kan bürümek

S. Aşağıdaki cümlelerde mecaz anlamlı sözcük varsa altını çizerek boş paranteze (+) yoksa (-) yazınız.

( ) Büyük yazar, iz bırakan yazardır.

( ) Soruları çözerken aklı iyice bulandı.

( ) Arkadaşımın kaş çatışı, bana dokunuyordu.

( ) İnsanlığın böyle gençlere ihtiyacı var.

( ) O aslında kötü bir adam değildi.


S. Aşağıdaki cümlelerde zincirleme ad tamlaması varsa (+) yoksa (-) yazınız. Tamlamaların altını çizerek tamlayan ve tamlananı ayırınız.

( ) Bakanın istifa haberi piyasalara bomba gibi düştü.

( ) Küçük evin yanından geçerken bir ses duydular.

( ) Bu seyrettiğimiz Türk sinemasının ilk filmiymiş.

( ) Kız kardeşinin durumu günden güne fenalaşıyordu.

( )Dedelerimizin tecrübe ve bilgilerini küçük görmeyin.

( ) Malta Köpeği’nin kökeni Roma’ya dayanır.

( ) Aşkın büyüleyici kuvvetini ilkin onun gözlerinde gördüm.

( ) Dalgalı denizlerin kıyısında bir tekne bekler.

( ) Bütün evcil köpeklerin kulakları kurttan mirastır.

( ) Ağaç gölgesinin serinliğinde arayacağım ben seni.



S. Aşağıdaki cümlelerde ad tamlaması varsa (A), sıfat tamlaması varsa (S) yazınız.

( ) Bütün sokaklar insanlarla doluydu.

( ) Şehrin ışıkları dünden beri yanıyor.

( ) Islak bir yürektir bende karanfil.

( ) Ayrılık acısı yaktı yürekleri.

( ) Basın mensupları toplantıya alınmadı.

( ) Dağlar nasıl bakarsa siyah ufka, öyle bak.

( ) Güzelliğine paha biçilmez memleketimin.

( ) Korkulu rüya görmektense uyanık yatmak hayırlıdır.

( ) O adamı bir daha şehirde görmedik.

( ) Kudret Hoca, şefkatli gözlerle sınıfa baktı.


S. Aşağıda ek kök ayrımı yapılmış sözcüklerden doğru olanlarına (D), yanlış olanlarına (Y) yazınız.

( ) eş-it-lik
( ) koku-lu
( ) bal-ık-çı
( ) Dol-gu-n
( )tıkır-tı


S. Aşağıdaki sözcükleri yapılarını (basit ,türemiş, bileşik) karşılarına yazınız.

*karaladı ------------------

*insanlara ----------------

*ölçü --------------

*cankurtaran -------------

*hazırlık -----------------

S. "Bir sözcüğün aklımızda uyandırdığı ilk anlamına temel anlam denir."

         Aşağıda altı çizili sözcüklerden hangisi temel anlamında kullanılmıştır?

A)       Gençler, sesinizi basın yoluyla duyurmalısınız.

B)      Yüzüme öyle boş nazarlarla bakmayın.

C)      Her sabah gazeteye şöyle bir göz atar.

D)      Bu işin de bir yolu yordamı vardır elbette.

E)      O, göründüğü gibi soğuk biri değildir.

---

S. Aşağıdakilerden hangisinde somut anlamlı bir kelime soyutlaşmıştır?

A) Bu işte kesin onun parmağı var.

B) O cesur bir çocuktu.

C) Ne düşündüğünü anlayamazdık.

D) Bugün çok neşeli idin.

E) Hayatı üzüntüyle geçmişti.

---

S.    Anlam genişlemesi yoluyla soyut anlamlı bir söz­cük somut anlam kazanabilir.

      Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir kulla­nım vardır?

      A) Bu yıl kasım ayı her yılkinden yağışlı geçiyor.

      B) Kazada yaralananlar, sedyelerle hastaneye taşındı.

      C) İşimiz bitince hepimiz bu köyden ayrılacaktık.

      D) Kardeşinin sorunlarıyla her zaman ilgilenirdi.

      E) Zaman, o kadar çabuk akıp gidiyor ki farkında bile olamıyoruz.

---

S. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı sözcüklere yer verilmemiştir?

      A) Bugün hava oldukça açık ve berrak.

      B) Yağmurdan hemen sonra sokaklar kurumuş­tu; fakat çatı ıslaktı.

      C) Yoksulluk ayıp, zenginlik meziyet sayılıyor bu devirde.

      D) Gençlikte taş taşı, kocalıkta ye aşı.

       E) Herkes hakkında iyilik düşünen, kimsenin kötülüğünü istemeyen insancıl biriydi.

---

 S. Aşağıdaki cümlelerde, altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

         A) Eski kilimleri değerini buluncaya kadar sat­madı.

         B) Hâlâ bir hazırlık yapmadık, kış kapıya dayandı.

         C) Durakta araba beklemek gerekiyordu, eve gi­debilmek için.

         D) Çocukların ikisi de erken vattı.

         E) İyiliğe iyilik her kişinin kârıdır. 

CEVAPLARINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ